Bitch of Bimbo?

Feminisme vandaag: de vrijheid om te kiezen

Op een ochtend strompelde ik, geeuwend, de trap van mijn werk op. Een vrouw van een jaar of 50 sprak me aan. Ze organiseerde samen met enkele "gezelinnen" een reeks culturele activiteiten rond "vrouw zijn", die o.a. plaatsvonden in het theater onder mijn bureau. Of ik wel kan lopen op die hoge hakken? En of ik het niet erg vond me als een objet sexuel te gedragen? Daar sta je dan, onvoorbereid, nog slaapdronken. “Maar ik ben een objet sexuel, mevrouw. Ik hoop het toch, soms…” En weg was ik. De ochtendnevel in mijn hoofd klaarde terstond op.

Vandaag is het bon ton geworden voor jonge vrouwen om openlijk afstand te nemen van het feminisme. Het is een vies woord geworden, oubollig, stinkend naar verbrande BH’s, hysterisch. Ik out me echter graag als feministe. Uit respect voor al die vrouwen die er gisteren voor gestreden hebben dat wij vandaag vrij zijn te doen en te laten wat we willen. Dat we baas zijn over ons lijf, onze buik en onze gedachten. We kijken graag met medelijden neer op die arme, onderdrukte moslimvrouwen. Maar vergeten dat onze gelijke rechten en onze vrijheden niet vanzelfsprekend zijn, dat we ze nog maar pas verworven hebben. In België mogen vrouwen sinds 1949 stemmen. Enkele decennia geleden dus. Verwaarloosbaar in de loop van de geschiedenis.

Feministen uit de 21ste eeuw mogen zich echter niet van doelwit vergissen. Dezelfde rechten als een man eis ik, maar zijn garderobe en testosteron mag hij houden. Ik wil op hoge hakken door de stad kunnen dwalen (en vallen over de Brusselse kasseien). Ik wil verleiden. De dag dat ik niet meer nagefloten wordt, zal ik diepongelukkig zijn. Het kan me niet schelen dat vrouwen als een seksueel actief wezen (zowel object als verleidster) worden opgevoerd in reclamefilmpjes. Je ziet er trouwens ook steeds meer lekkere mannenlijven in opduiken. Ik erger me dan weer wel aan de stereotype man-vrouw taakverdeling die je nog steeds in die filmpjes terugvindt. Vrouwen die kakelen over de deugden van hun waspoeder. Moeders achter het fornuis die lyrisch uitweiden over boter.

Op 14 oktober verscheen er in De Morgen een stukje over een peiling die Vacature had uitgevoerd over de man-vrouw verhoudingen op de werkvloer: 15 % van de hoog opgeleide mannen vindt dat vrouwen voor gelijk werk niet hetzelfde loon mogen verdienen. Ik weet dat in de praktijk vrouwen niet altijd even veel verdienen als mannen, maar ik had nooit durven denken dat het principe “gelijk loon voor gelijk werk” vandaag nog openlijk ter discussie zou staan. Er is dus wel degelijk nog werk aan de winkel. Leidinggevende functies zijn meestal in handen van mannen. Vrouwen stoten nog al te makkelijk op het "glazen plafond”. Niet omdat ze niet over de nodige kwaliteiten beschikken om door te groeien, maar omdat ze hun werk moeten combineren met een gezin, omdat veel mannen nog steeds vinden dat vrouwen vooral mooi moeten zijn en voor de rest hun mond moeten houden….

Let wel, ik voel geen alles overweldigende zusterband. Met vrouwen die zich gewillig laten opsluiten in een villa om “uitgekozen” te worden door een miljonair, heb ik hoegenaamd niets gemeen. Een belediging voor vrouwen, vind ik zulke televisieprogramma’s. Maar het is natuurlijk wel hun eigen keuze. Dat is en moet de grootse verdienste van het feminisme zijn: dat vrouwen vrijuit keuzes kunnen maken en dat onze samenleving de mogelijkheden biedt om die keuzes ten volle te kunnen verwezenlijken. Dat ze zelf kunnen beslissen of ze huisvrouw of carrièrewoman worden. Bitch of bimbo. Troela of non. Vrijuit keuzes kunnen maken blijft vandaag voor veel vrouwen een utopie, ook in België. Sociale druk, gebrek aan opleiding, godsdienstig geïnspireerde geboden en tal van andere factoren zorgen ervoor dat vrouwen niet zelf kunnen beslissen welk leven ze willen leiden.

Zelf heb ik alle kansen gekregen die ik me kon wensen en nog nooit enig betekenisvol nadeel ondervonden van mijn “vrouw zijn”. En juist daarom wil ik “feministe” zijn. Uit solidariteit. Omdat elke vrouw over dezelfde mogelijkheden zou beschikken als ik, over de vrijheid zelf keuzes te maken en zich soms te mogen vergissen…